Jump to content

Animelerde CG kullanımı


Batyr

Recommended Posts

Gençler merhaba, foruma yeni katıldım. uzun yıllardır anime üzerine farklı dillerde çeşitli makaleler yazıyorum. Yerli yabancı bir çok anime/manga sitesi takip ediyorum. Doğal olarak çok uzun zamandır sıkı bir anime izleyicisiyim. Yaşıtlarımın bir çoğu gibi bende 80'li yılların sonunda yayınlanmaya başlayan serilerle kapıldım animelere. Bu dönem hayatımı öyle etkiledi ki sonunda  eğitim hayatımda güzel sanatları tercih ettim. Meslek olarak çizgi film animatörlüğü bazen de yönetmenliği yapıyorum. Yıllar içerisinde bir çok  türk anime forumu/sitesi açıldı kapandı. Bazılarıyla aramızda sorunlar yaşandı fakat bu uzun süre boyunca sürekli bildiklerimi paylaşmayı ihmal etmedim. Forumların ve yatırımcısı olmayan sitelerin bir kaç sene sonra yok olmayacağının garantisi yok. o nedenle başta ekşi sözlük olmak üzere kısa vadede kaybolmayacağına inandığım sitelerde çeşitli bilgiler paylaşmaya başladım. Türk Anime sitesini de belli bir süredir takip ediyorum. Uzun soluklu bir yayın hayatları olacağını düşündüğüm için burada da müsadenizle bazı paylaşımlar yapmak istiyorum. Bildiğiniz üzere türkçe kaynak bulmak ve konu üzerine etraflı makale okumak oldukça zor. Henüz çizgi-film sektörü oluşmamış bir ülkede insanların konu üzerine eğilmesinin de bir çok zorluğu olduğunun farkındayım.  O nedenle bizim gibi amatör anime severlerin zamanla büyüteceği bir süreç içerisinde olduğumuz ön kabulu ile hareket ederek sizlerin de yorumlarınıza göre yeni makaleler yazmak istiyorum. Özellikle işin mutfağına dair öğrenmek istedikleriniz veya teknik konularda merak ettikleriniz varsa buradan bana ulaşmanızı rica ediyorum.

 

Animelerde CG kullanımı üzerine formatından ötürü biraz salaş bir dille yazdığım makaleyi aşağıda okuyabilirsiniz.

öncelikle tekniklerden bahsedelim. bildiğiniz veya bilmediğiniz üzere seri olan animelerin büyük kısmı limitli animasyon (bkz: limited animation) statüsünde yer alır. limitli animasyon ise halkın kendi kendini yönetmesidir. ahahaha yok lan öyle değil. masraftan ve zamandan tasarruf için icat edilmiş bir yöntemdir. klasik/geleneksel animasyon dediğimiz walt disney'in eski serilerinde sıkça görebileceğiniz en meşakkatli animasyon yöntemidir. 1 saniyelik animasyon için 8/12/24 kare çizmek zorundasınızdır. sonuç olarak hareketleri çok yumuşak geçen ve güzel bir animasyon ortaya çıkar fakat 1 dakikalık kaliteli animasyon için bazen 1440 sayfa çizmeniz gerekir. aslında ilkokulda defter kenarında çizip tırrrrıt efektiyle çevirerek yaptığımız sistemin aynısıdır. işin ağa babasının nasıl yaptığını kısaca şuradan izleyebilirsiniz. https://youtu.be/M2ORkIrHUbg?t=28

animelerde ise yukarıda bahsettiğim limitli animasyon tekniği kullanılır. nedir bu limitli animasyon? her kareyi tek tek çizmek yerine her hareketli parça için bir katman oluşturmak suretiyle animasyondan kısma yöntemidir. evet. pek anlatamadım. şöyle örneklendireyim. https://youtu.be/yqWpeaYsOVE?t=45 videonun başladığı yerden sonra 30-40 saniye boyunca izleyin. masada oturan karakterin sadece ağzı hareket ediyor. arada bir kaç tek kare görüntü geliyor ve aynı tempoyla devam ediyor. karakter bir kere çizildikten sonra sadece ağız yüz hareketleri çizilerek bütün parçaları tek tek çizme zahmetinden kurtuluyorsunuz. burada denge çok önemli. linkteki videoyu başından sonuna izlerseniz 40 saniye kıstıkları animasyonu 10 saniye harlayarak ateşi canlı tutuyorlar. neden? çünkü baştan sona sadece masada oturan adamları kimse izlemek istemez. tempoyu düşürmemek için enine uzunca bir masa ve karakterler çiziliyor daha sonra soldan sağa pan yaparak masadaki herkesi sırayla gösteriyorlar. bu da bir tür limitlendirme tekniğidir. neyse işte genel olarak olayın ne olduğunu anladınız.

elbette bu kadar zahmetli bir işin kolay yollarını bulmak için yıllardır türlü çeşitli yöntemler geliştiriliyor. bu teknikleri anlatan türkçe kaynak pek bulamayacağınızı düşündüğüm için şuradan sonra olabildiğince basite indirgeyerek bütün detaylarıyla örneklendirerek anlatmaya çalışacağım.

animelerde cg kullanımı. cg veya cgi nedir? açılımı computer generated image'dir. yani bilgisayar destekli yaratılmış görsellerdir. bildiğiniz üzere 2 ve 3 boyutlu grafikler arasında 1 boyut farkı vardır, o farkla da çok güzel olurlar ahahahaha. lan cümleye çok güzel başlıyorum sonra kontrolü kaybediyorum. 3d dediğimiz grafikler çeşitli cad yazılımları ile hazırlanır. onunda açılımı computer aided design'dır. yani bilgisayar destekli tasarımdır. 3 boyutlu modellenmeye ihtiyaç duyulan mimari veya teknik tasarımlardan tutun ilk elle tutulur örneği toy story olan 3d çizgi film projelerine kadar her yerde kullanılır. 2d animasyonlardan farkı bir kere modellediğiniz yapılara istediğiniz kadar kamera koyarak rahatça hareket ettirmenizdir. örneğin 3d bir karakter yaratır ve anatomisini istediğiniz gibi ayarladıktan sonra gönlünüzce hareket ettirerek animasyonlar hazırlayabilirsiniz. 2d ise yukarıda anlattığım gibi tek tek elle çizilmek zorundadır. 3d ile dakikalar içerisinde hazırlayabileceğiniz animasyonlara 2d olarak günler/aylar harcamanız gerekir. konuyu bilenler için gereksiz uzun bir açıklama oldu fakat olaya uzak insanları düşünerek basite indirgiyorum. yoksa bende biliyorum render, rigging, morphing zart zurt diyerek cümleyi teknik detaya boğmayı. hıammına şekilsiniz ya hesabı.

full cgi, animelerde pek tercih edilen bir yöntem değil zira animelerin kendilerine has bir stili, gerçekliği ve toyetici vardır. son yıllara kadar 3d, genel olarak animelerde sadece kimi görsel efektler için kullanılmıştır. toyetic, kurgusal bir karakterin fiziksel olarak satılabilen bir ürüne dönüştürülerek pazarlanmasıdır. kapitalist batının icadıdır, japonlar daha sonradan icabet ederek yine abd'nin eline vermişlerdir. kabul edelim bir çizgi filmin plastik ve peluş oyuncaklarını hazırlayıp vizyon haftasında mcdonald's gibi fast food dükkanlarında satmak şahane bir fikir. neyse, cg ve anime konusuna dönersek dediğim gibi genelde mecha tarzı (robotlu teknolocik şeyler) animelerde bolca kullanılmıştır. 

iki örnekle iyice ete kemiğe bürüyelim. ilki hepimizin çocukluk sevdası voltron.
https://youtu.be/t-IBTzQ1l4Q

10 dakikalık sahnede bir kare bile cgi yok. tamamiyle eski usül çalışılmış. görsel efektlerin hepsi kare kare emek verilerek hazırlanmış.

ikinci örnek ise daha yakın zamanlardan heavy object adlı animeden. videonun başladığı saniyeden sonra izlerseniz kısaca ne demek istediğimi anlayabilirsiniz.
https://youtu.be/Wr1BYeHpmpU?t=134

burada bırakın efektleri karakterler hariç deniz dahil her şey cgi fakat ustaca yedirildiği için çok fazla gözümüze batmıyor. işte işin sırrı olin'de iki kere rafine dediğimiz mevzu budur. nedir? animelerde cg kullanımının çeşitleri vardır. kimi fanatikler cg kullanımına tamamiyle karşıdırlar. animenin en temel değerlerine darbe vurduğunu, kendi yörüngesinden çıkardıklarını savunurlar ki bende yakın zamana kadar mecha haricinde aynı fikirdeydim. sizde video oyunu mu yoksa anime mi izliyorum ayrıdına geliyorsanız bilin ki o animeden hayır gelmez. 

mechalarda cg kullanımı üzerine macross serisi şahane bir örnektir. evet, 2d seyirciye bazı noktaları aktarmakta çeşitli zorluklara sahip. bir mecha robotu sürekli dönerken 2d çizmek standart bir karakteri çizmekten çok daha zordur. atıyorum bir robotun ateşlediği ısı güdümlü roketin üzerine kamera takıldığını düşünün. roket önüne çıkan engellerden sağa sola kaçarak hedefine doğru ilerlerken çok şahane bir görsellik sunar. bunu 2d yapmak için harcanacak enerjiyle afrika'da orta halli bir şehirin iki yıllık elektrik ihtiyacını giderebilirsiniz. 3d olduğunda ise güzel yedirilirse hem görsel olarak tatmin eder hemde stüdyoyu büyük yükten kurtarır. 

şurada the super dimension fortress macross'un revize edilmiş açılışının karşılaştırması var: https://youtu.be/BPWj_4RtKr0

bu iki video arasındaki farkları algılayabiliyorsanız animelerde cg'nin ne olduğunu çözmüşsünüz demektir. evet yeni versiyonu daha renkli daha canlı gözüküyor fakat o animenin kendine has yapısından uzakta yapay 3d tadı mide özsuyu gibi gırtlağınıza kadar geliyor. köy domatesiyle büyümüş adamın istanbul'da kayış gibi domatesi beğenmemesi durumu yani. hiç organik değil. otakuların karşı çıktığı olay bu işte.

doğru kullanımı ise ghost in the shell 1 ve 2.0 arasında olandır: https://youtu.be/uRh0-Uo88wk

bir de külliyen masraftan kaçarak 3d olarak hazırlanmış fakat 2d render (cad programından çıktı almak diyelim biz ona) alınmış çalışmalar mevcut. en kötü örneklerinden birisi berserk'dir. bir anime 3 kere yeniden çekilerek her seferinde daha nasıl kötü yapılabilir sorusuna cevap niteliğindedir. ahanda size kanlı canlı örneği. aynı sahnenin 2d ve 3d versiyonlarının örneğini vereceğim.

bu orijinal versiyonu: https://youtu.be/Qacgb2b8LVU

bu ise re-make 3d yapımı. tabi ki 2d tadı yakalamak için o dönem için yeni bir yöntem denenmiş: https://youtu.be/ASA2W2CsTwE

bir de bunun 2016 versiyonu var ki evlerden ırak. osamu tezuka belanızı versin para göz pezevenkler.

animelerin kendine has fizik kanunları, anatomileri ve akıcılığı vardır. işin içine 3d girdiği zaman inanılmaz kayıplar yaşanır. berserk gibi efsane bir yapım sadece renklendirmeleri düzenlenerek blu-ray olarak çıksaydı inanın bu kadar tepki almazdı. yok kağıdın dokusu, yok o mürekkep kokusu filan diyerek e-kitaplara karşı çıkanların nostalji mastürbasyonuna benzetmeyin sakın. yukarıda verdiğim domates örneği çok daha doğru. birisi organikken diğeri yapay gözükür. perspektif açılarda kabak gibi belli olur 3d çalışmalar. hele baştan sona 3d olan örneğimizde olduğu gibi bu işin törelerine hakarettir. kolaya kaçmanın en ucuz ve çirkin yoludur. 

bir başka örnek appleseed olabilir. şu sıçmık çalışma bildiğin animenin anasına babasına sövmektir. bunu yapanlar hıncaldır, uluçtur hatta dombili ve taocudur. anime desen anime değil 3d desen o hiç değil. bildiğin eski bir counter strike bölümünün kayıdı gibi bir şeydir.
https://youtu.be/NfMZMsgXREg

sonrasında yapımcılar da sıçtık bari tüy dikmeleyelim diyerek full cgi yeni film çekmişlerdir. iyi de etmişlerdir. en azından yaptıkları hatadan dönmüş, hatasız kul olmaz dedirtmişlerdir.
https://youtu.be/sNDb2J6DIwg

yok mu peki bunun başarılı kullandıldığı yerler? tabi ki var. başından sonuna 3d olan ve kendi türünü yaratabilmiş çalışmalar var. onları da geleneksel animeye dahil etmiyoruz zaten.

örneğin: https://youtu.be/THbAPdO9RQE
bir online anime projesi olan bu yapım 2d olan bir çalışmayı 3d uyarlamak yerine baştan sona 2d tadı alabileceğiniz bir cgi deneyimi yaşatıyor. kendine has detayları ve 2000'li yıllardan sonra üzerine çok gidilen motion blur efektli sahnelerle olabildiğince başarılı bir iş çıkarılmış. gelecekte bu tarzda işler üreten küçük stüdyolar çoğalacak gibi duruyor. tokyo mirage'da benzer bir örnek. https://youtu.be/hFOfdLULUAk

hiç bir zaman 3d ve realistik bir yapısı olmamasına rağmen filmlerinde aşırı realist cgi tercih edilen yapım ise final fantasy'dir. filmlerinin hepsi full cgi ve inanılmaz başarılıdır. fragmanı izlerken boşalan insanlar tanıyorum. ayrıca japonlara sövülmenin mübah olduğu tek konu bu olsa gerek. o kadar şahane animelerin yarak kürek real action filmleri var ki çıldırmamak işten bile değil. sonra final fantasy'nin japonlar tarafından yapıldığını öğrenince; e amına koduklarım madem böyle yapabiliyorsunuz ne sikime cennet mahallesi gibi death note filmi çekiyorsunuz dedirtiyorlar. tabi maliyet vs. farklı şeyler ama sırf kendi ülkelerinde hasılatı bu vasat işlerle kırabildikleri için hollywood tarzı aksiyonlara girişmemeleri büyük ayıp ve kayıp.
https://youtu.be/u0qfSVlsz_E

peki neden ikisi bir türlü uyuşamıyor derseniz yukarıda saydığım özelliklere geri dönmeniz gerekir. 3d modeller bir kere tasarlandıktan sonra anatomileriyle oynamak zordur. daha doğrusu seyirciye tanıttığınız haliyle farklılık gösterdiği an izleyici fark eder ve izlemeyi bırakır. farz-ı misal animelerde bir karakterin chibi haline dönüşmesi, bu deforme olmuş haliyle başının arkasını kaşıması gözünüzü rahatsız etmez. 3d olduğunda ise yine chibi bir karakter tasarlarsınız fakat o kol kısa kalacağı için anatomik olarak başının arkasına koyamazsınız. bunu başka yöntemlerle aşmaya çalışırken derdest olursunuz. en güzel örneği yakın zaman evvel izlediğimiz kötü kedi şerafettin filminde mevcut. yönetmende bu konuda çok zorlandıklarını anlatmış. https://youtu.be/gJhGOChgS3o?t=1257

doğru kullanabilmek için manga tarzı kareleme ve anime stiline uygun hareket etmek gerekir ki bu çok zordur. başarılı örnek için 3d şu karakteri inceleyebilirsiniz.

 https://pbs.twimg.com/media/CrLtOIkUAAAnz6t.jpg:large

https://pbs.twimg.com/media/CrLtM4LVMAAXuZN.jpg:large

 kerpiç gibi metin  yazıyorum ama napayım konu uzun. yine kendine has bir atmosfer ve stille kotarılmış işten örnek vereyim. animenin hatta bütün çizgi film dünyasının çıkış noktası olan disney stüdyolarının ödüllü paperman yapımı 3d modellenmiş fakat 2d tadı verilmiş bir yapımdır. her şey yerli yerinde ve kendine has bir şekilde yapılmış. https://youtu.be/Am0MRsf5HSc (doğru düzgün full hd versiyonunu bulamadım. isteyen indirip izlesin.)

benim karşı olmadığım ve doğru kullanıldığında gerçekten animeye renk katan kullanım şekli ise eski usül efektlerde cg kullanım yöntemidir. izlerken 3d hissi almadığım efektler ve arkaplanlar beni çok mutlu ediyor. adeta yapımcının yerine kendimi koyup tebrik ediyorum. bu işler aslında birazda dragon ball serisinden sonra yakalanan başarı yüzünden haftada bir seri çıkarmak zorunda kalan stüdyoların başının altından çıktı. örneğin beyblade ve digimon serilerinde canavarların dönüşümleri, aralardaki geçiş efektleri vs. hepsi 3d kullanılarak kolaya kaçılmış fakat ortaya çok ucube işler çıkmıştır. beyblade o yüzden bir pokemon veya dragon ball olamamıştır. beyblade tamamiyle toyetic üzerine kurulmuştur. nedir? ben böyle topaçlı filan çocukların oynayabileceği bir şey üreteyim ki oyuncakları her yerde satılsın. bu amaçlarına da ulaştılar aslında ama anime olarak kimseyi tatmin edemediler. pokemon oyuncaklarını gerçeğe dönüştürmek zordu. poke topu yaparsın fakat onu atınca içinden kocaman bir pokemon çıkmazsa çocuk onunla oynamaz. o yüzden abiler piyasada hali hazırda var olan bir ürün üzerine gitmişler. basarsın logoyu gönderirsin kanka demişler. yani daha anime tasarlanırken en baştan amaç oyuncak ve yan ürün satmak. toyetic dediğimiz nane de tam olarak o zaten.

kötü örneklerden birisi de amerikan yapımı avatar the last airbender'dır zannımca. hem tarz olarak animden çal hemde git her türlü aracı ve sahneyi 3d tasarlayıp içine sokuştur. hikaye olarak sürükleyici bir seri olmasına rağmen o zorlama efektler yüzünden çok izleyici kaybetti. şunun başından sonuna her karesinde cgi görebilirsiniz. hele o tanklar ve gemiler yok mu nasıl ayar oluyorum bilemezsiniz.
https://youtu.be/oUzVk1iXQ6c

son zamanlardan başarılı örnek ise bakemono no ko. uzun metrajlı bu yapımı izlerken cg kullanımı görüp kendi içime boşaldım. sevinçten içimdeki çocuğu gerdeğe sokar gibi tekme tokat dövdüm.
https://youtu.be/EDMKvq2d6hI

ne var lan o kadar orgazm olacak derseniz kare kare açar anlatırım. görsel efektlerin kullanımını zaten ilk andan itibaren 3d olduğunu anlıyorsunuz fakat bu hiç rahatsız etmiyor. tam ve olması gereken yerde kullanılmış. orta katmanlarda yani arkaplan ve karakter arasındaki objelerin büyük kısımı cgi. şehir görseli elle boyanmış çok detaylı. karakterler ise uzun metrajdan beklediğimizin aksine aşırı sade. ikisinin arasında tam da olması gerektiği gibi orta detaycılıkta objeler var. hele tek kamera kullanımı ve kalabalık sahneler öyle güzel kotarılmış ki vay babayın kemii diyorsunuz. hele o balina yok mu? onu gördüğümde bi parça attım dona.

bu yapımın ekibinden bir kaç kişiyle internet üzerinden tanışma şansım oldu. adamlar öyle güzel işler yapıyor ki türkiye'deki halimize bakıp bakıp ağlıyorum. biz daha çizgi film sektörü olmayan bir ülke olarak bu işin karlılığı üzerine tartışırken adamlar resmen astreoid üzerinde madencilik yapmayı planlayan amerika gibiler. 

mesela şu çalışmaya bir bakın. maya üzerinde 2d sahneyle çalışıyor adam. https://twitter.com/nik_jyp/status/774715554548494336

arkaplan ve bazı obneler yine statik fakat ön kısımdaki parçaları 3d olarak tasarladığı için kamera hareketinde şahane bir görsellik yakalamış. en güzel tarafı ise hiç gözümüze batmaması. 

hülasası 2 boyutlu cgi efekt konusunda gelinen nokta muazzam. animelerden aşina olduğumuz efektler artık yirmi kişilik ekipler yerin tek bir kişi tarafından dakikalar içerisinde hazırlanabiliyor. en büyük örneği şurada: https://vimeo.com/172090778

diğer güzel kullanımlara örnek isterseniz sırayla şunları inceleyebilirsiniz: 
https://youtu.be/J6fQ4umUW4Y?t=193
https://youtu.be/fDeKy1fmNq4
https://youtu.be/udEk2oax6Tc

neticesinde ufak bir özet yapmam gerekirse görsel efektler animeler için çok önemli unsurlar olmakla birlikte geleneksel animede bilgisayar destekli olarak kullanılmasına beis yok. doğru kullanıldığında çok başarılı sonuçlara götürürken yanlış kullanımında insanı animeden soğutabiliyor. o nedenle 3d ise üçe beşe bakmadan hardcore realistik çalışmalar yapılmalı. veyahutta zorlama adaptasyonlar yerine kendine has stiller yaratılmalıdır. aksi halde ikisinin hibridi çalışmalar mide bulandırmaktan öteye gidemiyor. gelecek vakit ne gösterir bilmiyorum fakat geleneksel anime severler olarak cg'nin makul seviyede kullanılmasından yanayız. 

hayvan gib cg kullanımasına rağmen gözümüze gönlümüze bayram ettiren "istisna" bir çalışma ile hakkındaki kutsal ayetle sözlerime son verirken entry içerisindeki yazım hatalarını bana teknik bilgi hatalarını ise yine bana bildirmenizi rica ederim.

onlar (bir de) şöyle dediler: bu ne biçim anime yönetmeni; (bizler gibi) cgi kullanıyor, efektler saçıyor! ona bir melek indirilmeli ve kendisiyle birlikte o da insanları uyarıcı olmalıydı! (mamori oshii ayeti 25/7) 

buyrun aşk ile gits geçit sahnesi: https://youtu.be/3IGTiFuDjTI

 

Link to post
Share on other sites

  • 8 months later...
  • 2 weeks later...

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Restore formatting

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

  • Recently Browsing   0 members

    • No registered users viewing this page.
×
×
  • Create New...

Important Information

By using this site, you agree to our Terms of Use.